Cornelis Hendrikus (Cees) van Meerkerk werd op 1 juni 1903 in Nieuw-Lekkerland geboren als tweede kind van Hermanus van Meerkerk (1867 – 1932) en Hendrika van der Velden (1866 – 1919).

HET LEVEN VAN CORNELIS HENDRIKUS VAN MEERKERK

zoals verteld door zijn kleindochter Janet van Meerkerk en aangevuld met materiaal uit het familiearchief.

Er is ook tegenwoordig nog veel terug te vinden van de plaatsen die Cees van Meerkerk tijdens de reizen voor zijn werk heeft gezien. Een reis in zijn "voetsporen" zou heel goed mogelijk zijn en daarom is er ook aandacht besteed aan de huidige situatie op zijn reisbestemmingen.

Opa ging op jonge leeftijd, hij was veertien jaar oud, werken bij het scheepsbouwbedrijf J. & K. Smit in Kinderdijk, later onderdeel van IHC Holland. Bij dit bedrijf heeft hij zich in de loop der jaren flink opgewerkt en hij werd uiteindelijk baas van de monteurs in de buitendienst. Ten behoeve van de montage en reparatie van de schepen was het regelmatig nodig om in het verre buitenland te verblijven. Opa was daarbij ook garantiemachinist, dat is iemand van de scheepswerf die het schip op zijn eerste reizen vergezelt om indien nodig in te grijpen.

REIS NAAR ZUID-AMERIKA

Opa heeft veel reizen gemaakt, o.a. naar Zuid-Amerika. Hij was in 1929 in Buenos Aires in Argentinië. Ook bezocht hij daar toen de steden Santa Fé en Paraná aan de Paraná-rivier.

De reden was dat J. & K. Smit in 1928 in opdracht van de Argentijnse overheid twee autoveerboten had gebouwd om de steden Santa Fé en Paraná aan de Paraná-rivier met elkaar te verbinden. Deze veerdienst werd in 1929 geopend. Hoewel er in 1969 een tunnel werd aangelegd was dit veer nog tot 2009 in bedrijf voor het vervoer van gevaarlijke stoffen. Zie de foto’s hieronder. De prozaïsche namen van de veerboten waren M.O.P. 1 B.A. en M.O.P. 2 B.A. waarbij M.O.P. staat voor Ministerio de Obras Públicas (Ministerie van Openbare Werken) en B.A. voor Balsa Automóvil (autoveer).

Opa kocht overal ansichtkaarten van de bezienswaardigheden ter plaatse, zelf fotograferen was in die tijd nog niet gebruikelijk. Het kwam ook wel voor dat een plaatselijke fotograaf foto's maakte.

Uit Montevideo in Uruguay stuurde hij een ansichtkaart met poststempel 28 februari 1929. Omdat het schip Aldabi van de Rotterdam - Zuid-Amerika Lijn op 27 februari 1929 in de haven van Montevideo lag, weten we wel zeker dat hij met dit schip heeft gereisd:

De Aldabi, die naast vracht en post ook twaalf passagiers kon meenemen, was op 1 februari 1929 vertrokken uit Rotterdam, was op 7 februari in Madeira en kwam 1 maart aan op de eindbestemming Buenos Aires. Hieronder een foto van het schip en een reclameposter van de rederij. De poster is duidelijk beïnvloed is door de kunstbeweging De Stijl.

Behalve Argentinië en Uruguay is opa in Brazilië (Rio de Janeiro, Santos en Bahia), Venezuela etc. geweest. Zeer bijzonder voor die tijd. Hij was maanden achtereen op pad omdat alles nog per (stoom)schip ging en niet per vliegtuig. Mijn vader was al een half jaar oud toen mijn opa hem voor het eerst zag. 

De schepen deden onderweg ook andere havens aan en Cees van Meerkerk gebruikte deze kans om ter plaatse goed rond te kijken.

In het familiearchief bevindt zich een foto van het vrachtschip de Salland. De Salland, een stoomboot in 1920 gebouwd in Schotland, was eigendom van de Koninklijke Hollandsche Lloyd. Dit schip voer in die tijd tussen Amsterdam en Buenos Aires. Het is mogelijk dat opa met dit schip de terugreis naar Nederland maakte.

REIS NAAR GRIEKENLAND

In 1931 werd bij J. & K. Smit in Kinderdijk een baggervaartuig gebouwd met de naam Strymon. Deze snijkopzuiger was besteld door het Amerikaanse aannemersconsortium Monks Ulen. Dit bedrijf voerde in opdracht van de  Griekse regering een enorm project uit rondom de rivier de Strymon (in het Grieks στρυμών) in de omgeving van Serres. 

Het in bedrijf stellen van het baggerschip Strymon was de aanleiding voor de reis van Cees van Meerkerk naar dit deel van Griekenland.

Hieronder nog twee wat duidelijkere foto's van de Strymon van internet:

Ook tegenwoordig is nog goed te zien dat de benedenloop van de rivier Strymon toen is gekanaliseerd (om overstromingen in het gebied zo veel mogelijk te voorkomen):

Het grote belang van dit project blijkt ook uit het feit dat er nog in 2017 een boek in Griekenland over is verschenen. Dit boek met foto's is hier in te zien. Op pagina 66 wordt Scheepswerf J.& K.Smit in een voetnoot genoemd. En pagina 62 laat zien dat er destijds zelfs een schaalmodel van het vaartuig de Strymon is gebouwd dat door de aannemer ter plaatse werd gebruikt voor public relations doeleinden.

Van de reis in 1931 zijn in het familiearchief veel ansichtkaarten en foto's aanwezig uit de plaatsen Serres, Kavala en Thessaloniki.

Het kantoor van Monks Ulen bevond zich in Serres en Cees van Meerkerk zal dit kantoor zeker hebben bezocht. Het bevindt zich nog steeds, nu in sterk verwaarloosde staat, aan de Agias Sofias straat.

Bij de baggerwerkzaamheden van de Strymon kwamen stukken van een enorm marmeren beeld van een leeuw uit de Griekse oudheid naar boven. De firma Monks Ulen was zeer geïnteresseerd in Griekse oudheden en heeft tijdens de werkzaamheden veel brokstukken van het beeld kunnen verzamelen. Waarschijnlijk is Cees van Meerkerk op uitnodiging van de Amerikanen gaan kijken bij de opgraving. Het beeld, de ”Leeuw van Amphipolis” is, na restauratie, nog steeds nabij de monding van de rivier Strymon te bewonderen.  

Hieronder een gedeelte uit een artikel over de vondst van de overblijfselen van het standbeeld.

Kort na de Tweede Wereldoorlog heeft het baggerschip Strymon nog een belangrijke rol gespeeld. De Duitsers hadden de haven van Thessaloniki in 1944 geheel vernield achtergelaten en het baggerschip heeft toen, na uitgebreid gerepareerd te zijn, bijgedragen aan het weer bruikbaar maken van de haven. Daardoor konden er toen Amerikaanse Liberty schepen worden ontvangen met o.a. hulpgoederen voor de Grieken. Het lot van de Strymon daarna is onbekend.

ALGERIJE

In september 1938 bracht opa een bezoek aan Algiers, de hoofdstad van Algerije dat toen nog een Franse kolonie was. De aanleiding voor dit bezoek was niet meer te achterhalen. Wellicht lag er in Algiers een boot van J&K Smit met een technisch probleem.

Hij heeft toen een aantal opvallend mooie ingekleurde ansichtkaarten gekocht waarvan hieronder twee voorbeelden.

In het familiearchief bevond zich een foto (zie hieronder), waarschijnlijk gemaakt door Cees van Meerkerk zelf, van het voor die tijd enorm grote Italiaanse cruiseschip Saturnia. Op de achtergrond is het havenfront van Algiers te herkennen. De Saturnia was op 18 september 1938 vertrokken uit Boston met als eindbestemming Triëst in Italië en zou na zo'n negen dagen varen ook Algiers aandoen. Dat Cees van Meerkerk de Saturnia omstreeks 27 september, de datum van de ansichtkaart hierboven, in Algiers heeft gezien is dus zeker.

ANTWERPEN, MARSEILLE, TRIEST

In 1948 bezocht opa o.a. Antwerpen:

Het is niet bekend wanneer opa Marseille bezocht. Hieronder een mooie ingekleurde ansichtkaart. 

Bezoek aan Triëst

Hieronder nog enkele "actiefoto's".

CEES VAN MEERKERK 40 JAAR IN DIENST VAN J&K SMIT

Op 2 april 1958 was mijn opa 40 jaar in dienst. J&K Smit heeft daar toen uitgebreid bij stilgestaan wat blijkt uit een artikel in het personeelsblad “Het Zeskant”. Een opvallend citaat is “Je zag hem nooit werken, maar hij was altijd als eerste klaar met zijn werk en dat was ook nog eens tot in de puntjes verzorgd”. En inderdaad is vaak het kenmerk van een vakman dat het lijkt alsof hij het werk zonder enige moeite doet, alsof het vanzelf gaat.

Uit het artikel is af te lezen hoe serieus dit jubileum door het bedrijf werd genomen.

In het artikel wordt melding gemaakt van de bedrijfsleider, de heer Bron. Het betreft hier de verzetsstrijder Hendrik Bron (1904 - 1979). Op Wikipedia is meer over Bron te lezen.

Op een website over de familie Van Meerkerk mag niet onvermeld blijven dat de heer Bron in zijn toespraak vaststelt dat het geslacht Van Meerkerk "een stempel op het bedrijf heeft gedrukt". Hierbij zal hij niet alleen gedoeld hebben op de zoon van Cees, Harry van Meerkerk (1929-1997) of op zijn oudere broer, Arie van Meerkerk (1899 - 1999) die op het bedrijf "baas Arie" werd genoemd, maar ook op Aart van Meerkerk (1890 - 1975) en Arie van Meerkerk (1923 - 2017) die allen hun beste krachten aan het bedrijf hebben gegeven. 

Het artikel in "Het Zeskant" is hieronder als pdf te downloaden. 

CEES VAN MEERKERK 50 JAAR IN DIENST VAN J&K SMIT

Op 2 april 1968 was opa 50 jaar werkzaam bij het bedrijf wat blijkt uit opnieuw een artikel in het Zeskant en het onderstaande getuigschrift. Kort daarna, op 1 juni 1968, ging hij, na een goed besteed werkzaam leven, met pensioen.

GYMNASTIEKVERENIGING

Opa is naast zijn werk ook heel actief geweest in de gymnastiekvereniging Kracht & Vriendschap in Nieuw-Lekkerland, hij was er zelf goed in. Heel veel medailles zijn nog in ons bezit. Hij gaf daarnaast ook jarenlang leiding aan diverse groepen (zie onderstaande foto’s).

TEKENTALENT

Opa was ook heel goed in tekenen. Voor de reisvereniging maakte hij ieder jaar de uitnodiging met hele mooie en leuke tekeningetjes erbij. Helaas heb ik geen reisfolder meer. Wel zijn er schetsboeken die laten zien hoe goed hij (al jong) in tekenen was.

FAMILY MAN

Maar opa was ook “the family man”. Hij was gek op ons als kleinkinderen. Zo kregen wij altijd met Pasen een enorm mooi paasei dat hij zelf had uitgezocht bij de bakker.

Hieronder enkele foto's met zijn vrouw, kinderen en schoonzoon en schoondochter.

De locatie van de foto linksboven was te achterhalen door de hoekige toren die op de achtergrond is te zien en die behoort bij de Beurs van Berlage: dat betekent dat de fotograaf op de Dam in Amsterdam stond.

Het jongetje (Henri/Harry van Meerkerk) is op de foto 2½ of 3 jaar oud. Henri/Harry van Meerkerk is geboren in maart 1929 wat betekent dat de foto is gemaakt in 1931 of 1932. Dit komt goed overeen met het feit dat het gebouw met de North State reclame linksboven op de foto in 1933/1934 is vervangen door een nieuw pand. Dat het kind een jongetje is blijkt ook uit de manier waarop de jas is dichtgeknoopt. 

OVERLIJDEN

Opa heeft nog acht jaar van zijn pensioen kunnen genieten en is op 12 april 1976 op 72-jarige leeftijd overleden in zijn geboorteplaats Nieuw-Lekkerland.